Σαν πιάσει να μιλήσει κανείς για τις αποχρώσεις ενός εκρηξιγενούς
αισθήματος ή για τη σπορά που αφήνει το βαθύ όργωμα ενός βιώματος, σαν
πιάσει δηλαδή να στριμώξει τα ζωντανά του σωθικά στα προμελετημένα
καλούπια της καθομιλουμένης θα διαπιστώσει πως η εσωτερική ζωή
ξεχειλίζει κι αντιστέκεται στον τιθασεμό. Σαν το εικαζόμενο σεντόνι του
Χαλεπά πάντα κάτι θα περισσεύει, κάτι θα μένει ξέσκεπο. Σημαίνει πως δε
χωρούν τα πάντα στις κοινές λέξεις, δηλαδή στις κανονικότητες των λεξικογραφικών
ορισμών τους. Γι' αυτό κι ο άνθρωπος - ο άνθρωπος δηλαδή εκείνος που
έχει κάτι να εκφράσει και δεν είναι κύμβαλο αλαλάζον - είναι
αναγκασμένος να βρίσκει πάντοτε στήριγμα στην πράξη και την ποίηση
προκειμένου να θεμελιώσει την ύπαρξή του στον κόσμο. Γίνεται, δηλαδή, ο
άνθρωπος πολίτης και δημιουργός. Αν δεν είναι κανείς παντελώς ζώον θα
πρέπει να παραδεχτεί πως τόσο στην ανθρώπινη υπόσταση όσο και στην
κοινωνία θα υπάρχει πάντοτε κάτι το οποίο θα διαφεύγει, κάτι που θα
παραμένει άρρητο και ανερμήνευτο, με όποιο μέτρο κι αν αποφασίσουμε να
μετρηθούμε. Ο άνθρωπος που φοβάται την αληθινή ελευθερία δε μπορεί να τη
χωνέψει ετούτη την παραφωνία, που ξεγλιστρά από τα ρυθμικά και
καθησυχαστικά του εμβατήρια. Γελώ όταν ακούω ανθρώπους που παλεύουν να
κατανοήσουν τον κόσμο με μόνα τους εργαλεία την τάξη και τη νομιμότητα.
Λέω : πρόκειται μάλλον γι' ανθρώπους εσωτερικά νεκρούς και δίχως την
παραμικρή ελπίδα. Αλλά συνάμα τρομάζω. Γιατί όπως είπαμε, το ζωντανό
ξεχειλίζει απ' το καλούπι και λυσσά να δραπετεύσει κι έτσι τρομάζω σαν
πεισμώνουν μερικοί να καλουπώσουνε τ' ανθρώπινα, δηλαδή τους ανθρώπους.
Καθώς, τότε, εκείνο που θα περισσεύει δεν θα 'ναι αέρινα αισθήματα και
προσωπικές ιδιοτροπίες μ' αληθινά διαμελισμένα σώματα, πετσοκομμένα
μεριά, τσακισμένα ποδάρια, κεφάλια ανοιγμένα απ' άκρη σ' άκρη, κορμιά
εις τον αφρό της θάλασσας τουμπανιασμένα. Έννοιες όπως άσυλο,
αλληλεγγύη, ανθρωπιά είναι αδύνατον να τις βαστάξουν τα κοινά λογάκια
του συρμού και οι κοινές νομοθεσίες. Είτε είναι καταστάσεις ύπαρξης και
ζωντανές θεμελιωμένες σχέσεις των ανθρώπων, είτε δεν υπάρχουν καθόλου.
Θέλω να πω : δεν υπάρχει ευκολότερος τρόπος, προκειμένου να καταστήσεις
γράμμα κενό και απολίθωμα τ' οποιοδήποτε κοινωνικό ή πολιτικό κεκτημένο,
άλλος απ' το να αναθέσεις στο Κράτος και τη νομοθεσία - οποιουδήποτε
χρώματος - την επιμέλειά του.
